Egoyu Sadece Aşk Yenebilir - Zülfü Livaneli

Egoyu Sadece Aşk Yenebilir

Her insan egosu tarafından yönetilir. Kendimizi özgür sanırız ama aslında egomuzun esiriyizdir. İçimizdeki esas “ben” sahibimizdir.

Bizim yerimize kararları o alır, bizi çeşitli ruh durumlarına sokar. Hiç istemeden öfkelenmemizin, sinirlenmemizin altında bu vardır. Hırslarımızı ego yönetir. Aklımız ne kadar başka türlü söylese de ego “hayır” der, “öyle değil böyle davran.”

Ve biz ister istemez onu dinleriz.

***

Her şeyi yapabilirsiniz ama insanın egosuna dokunamazsınız. Bunu yaptığınız anda karşınızdaki insanın çıldırdığını, her türlü deliliği yapma noktasına geldiğini, hatta sizi öldürmek istediğini fark edersiniz.

Ego, insanı mantık dışı noktalara sürükler. Kadınla erkeği düşman kılan, arkadaşlıkları bozan, siyaseti çekilmez hale getiren şey egodur.

Milyonlarca insanın öldürüldüğü savaşları, çoğu zaman iki komutanın egosu yönetir. Birbirlerinden çok uzak oldukları, hatta hiç karşılaşmadıkları halde başka insanların hayatı üstünden bir ego oyunu oynarlar.

Galip komutanın rakibine uzaktan “Seni yendim ey bilmem kim!” demesi bundandır.

***

Bütün dinler egoyu terbiye etmek, hatta sindirmek üzerine kurulmuştur.

Bazı çilekeşlerin kendi bedenlerine eziyet etmeleri, aç kalmaları, kadınsız bir hayatı tercih etmeleri, mağaralara inzivaya çekilmeleri, nefsi yani egoyu terbiye etmek içindir.

Tanrı buyrukları, peygamber sözleri hep “şeytan” olarak tanımlanan egonun insanı aldatmasını engellemeyi hedefler. İnsanın efendisinin ego değil, Tanrı olmasını sağlamaya yöneliktir.

Bu yüzden de bütün kutsal kitaplar insana bu dünyanın geçici bir sınav yeri olduğunu, dünya zevklerine kapılmaması gerektiğini, asıl yaşamın öbür dünyada olduğunu vurgular ve sürekli olarak ölümü hatırlatır. Çünkü ölüm egoyu da öldürecektir.

***

Olgunluk, bilgelik egoyu denetim altına almak demektir.

Bazı insanların sözleri hatta yazıları buram buram ego kokar. O kişi sürekli savunma halindedir.  Hangi konudan söz açılsa, “ben” diye düşünür ve cevap verir. O gizli ve derin egosunu zaman zaman gözlerinde, sesinde, kelimelerinde görebilirsiniz.

Egolarının kölesi olan bu tip insanlar, ömür boyu huzur bulamazlar.

***

Egoyu öldüren tek şey aşktır.

Gerçek, derin, tutkulu, özverili, canını verecek, kendi kimliğini silip eritecek, yok edecek kadar büyük bir aşk.

Böyle bir esrimenin karşısında ego yaşayamaz, insan üzerindeki egemenliğini sürdüremez. Yenilmeye mahkûmdur.

Kendi varlığını başka bir varlık içinde eritmek isteyen kişi çok güçlüdür. Yenen değil yenilen olmak ister; kazanan değil kaybeden, bencillik değil fedakârlık yapan olmaya çalışır.

Çünkü ego onun efendisi değildir artık. Adına aşk denilen yeni bir efendisi vardır. 

Zülfü Livaneli