Böyledir bizim kadınlarımız. Acıyla şarkı söylediğinde, seni darmadağın eder…
Remedios
Silva Pisa, henüz 17 yaşında bir çingene kızıdır. Ancak cesur ruhunun tınıları
isyankâr sesine damgalanmıştır. Böylece Tony Gatlif’in Vengo filminin en
çarpıcı şarkısı, bu kızın sesiyle ölümsüzleşir. Naci En Alamo.
Şarkının
ezgisi ve sözleri o kadar vurucudur ki, pek çok ülkeden pek çok kadın şarkıcıyı
etkilemiş, onlar da şarkıyı kendi ruhlarını katarak yorumlamıştır. Kadın sesi
ki dünyanın en naif gücüdür. Acıyı en sahici yaşayan ve anlatan bir kadının
sesi, coğrafyalara sığmayacak kudrete erişir.
“Adsız
yerlerden geldim. Toprağım yok, anavatanım yok. Ateşler yakıyorum
parmaklarımda…”
Bu
sözleri sadece birkaç enstrüman ve algoritmik müzik kuralıyla söylemenin imkânı
yoktur. Bu yüzden bu şarkıyı seslendiren her kadın, kendinden, kendi
anavatanından, kendi yoklukları ve acılarından bir parça katmıştır. Her yorumda
ayrı bir şarkı dinliyor gibi olursunuz. Ama hepsinde içinize işleyen,
yüreğinizi burkan bir parça mutlaka bulursunuz.
Yunanistan
çingenelerinin en güzel şarkılarının bir arada toplandığı The Song Of The
Gypsies albümün açılış parçası da bu şarkıdır. Şarkının yeni adı Mpalamos
olmuştur. Eleni Vitali, güçlü sesi ile Ege’nin binlerce yıllık acısını,
sevdasını, hasretini birkaç dakikada belleğinize nakış gibi işler. Sesinden
size akan her bir notayı ruhunuzun bir parçanıza dağlar.
Yürek
telleriyle ses telleri birbirine bağlı bir kadın daha vardır ki, şarkı onun
dilinde aşka evrilir. Yasmin Levy. Manisalı Sefarad bir babanın Kudüs doğumlu
kızı olan Ladino müzikleriyle bezeli çalışmaları ile dünyaca ünlü bir
şarkıcıdır Yasmin. Onlarca şarkıya hayat vermiştir. Ancak bu şarkı, belki de
onun melankolik karakterini en iyi yansıttığı şarkılardan biri olmuştur.
Emel
Mathlouthi ise Tunuslu bir protest sanatçıdır. Söz yazar, beste yapar Naci En
Alamo gibi onu derinden etkileyen şarkıları uyarlar. Çingenelerin “Anavatanım
yok” çığlığını, bunun kendi tercihi olmadığını bildiği Filistin halkı için
gitarıyla seslendirir. Artık şarkının adı, Naci En Palestina’dır. (Filistin’de
doğdum) şarkısı, Emel’in sesiyle tekrar dirilir. Onunla sakince akan sözler,
sesiyle yüreklerimize dokunan notalar, tüm dünyaya yayılan bir barış çağrısı
olur.
Bir
kadın dünyayı değiştirebilir mi? Ya bir şarkı? İkisinin de kendi başına böyle
bir gücü yok belki ama bir araya geldiklerinde ortaya çıkan güç muazzamdır. Her
şey olmasa da çok şey değişir.
Hande Çiğdemoğlu
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder