İşçisiz İşçilik - Zafer Köse

IKEA, mobilyaları paketlenmiş biçimde satıyor. Karton kutusundan çıkarıp montajını siz yapıyorsunuz. Böylece, monte işini yapacak bir “fabrika çalışanına” fazladan para ödemeyeceğinize dikkat çekiyor.

Ben de dikkatinizi çekeyim: “İşçi” denmiyor bu ifadede, “fabrika çalışanı” deniyor.

Çünkü aynı ürünü biraz daha ucuz almayı tercih edeceğinizi biliyor, IKEA. Ama işçi falan deyip bazı çağrışımlar yapmaktan çekiniyor.

Öyle ya… O ürünü alırken ödediğiniz paranın bir kısmı, hatta büyük bir kısmı, üretim maliyetine eklenen kâr değil mi? O fabrikaların ve o mağazaların patronlarına, sermaye ve mülk sahibi olduğu için ödediğiniz…

Piyasadaki “rekabet gücü”nün ilk unsuru maliyetteki emek payını düşürmek değil mi?

Sömürü sisteminin devamı, “patronlar ve yöneticiler olmasa insanlar birbirlerinin gereksinimini karşılayacak üretimleri gerçekleştiremez” diye düşünmenizi sağlamaya bağlı değil mi?

Sanki insanları rekabetçi ve bencil yapan onların eğitim sistemi, onların popüler kültürü değilmiş gibi!

Öyle ya… Biraz mal satmak için “işçi” falan deyip aklınıza zararlı konuları getirmeye ne gerek var?

Zafer Köse

zaferxkose@gmail.com